Bankaların TL mevduata uyguladıkları faiz oranında düşüş sürüyor. Özellikle kur korumalı TL mevduat (KKM) ürününün son aylarda öne çıkması ve faizin üst sınırının politika faizinin 3 puan üstü olarak belirlenmesi de bankaların mevduat faizlerinde gerileme yarattı. KKM’de TL’den dönüşte 3 ay vadeli mevduata yüzde 15 seviyesinde faiz uygulanırken TL mevduat hesaplarında 1 ay vade yüzde 13-14 seviyelerine indi. Şubat ayı başında 32 gün vadeye bankaların uyguladığı faiz oranı yüzde 15,5-16 seviyesindeydi.
Yeni müşterilere uygulanan yüzde 20’ye kadar varabilen TL mevduat faizlerinin dışında hemen hemen tüm bankalarda 32 günlük TL mevduata uygulanan faiz oranları yüzde 15’in altına indi. Merkez Bankası’nın bankaların ortalamaları olarak verdiği veriye göre de 1 aylık TL mevduat faizi 25 Şubat haftasında yüzde 15,62 seviyesine geriledi.
Dünya’dan Şebnem Turhan’ın haberinde yer alan bilgilere göre, 18 Şubat haftasında bu oran yüzde 16,03 iken 28 Ocak haftasında ise yüzde 16,86 civarında bulunuyordu. Merkez Bankası verilerine göre 1 aylık vadenin yanı sıra 3 ay, 6 ay ve 1 yıllık vadelerdeki TL mevduat faizlerinde de düşüş yaşandı. 28 Ocak haftasında 3 ay vadeli TL mevduat faizi yüzde 19 iken 25 Şubat haftasında yüzde 17,23’e düştü. 1.77 puanlık gerileme yaşandı 3 ay vadeli TL mevduat faizlerinde ortalama olarak.
6 aylık vadede ise 28 Ocak haftasında yüzde 18,73 olan faiz oranı 25 Şubat haftasında yüzde 17,44’e indi. Yine 1,3 puanlık gerileme oldu. 1 yıl vadeli mevduatlarda 28 Ocak haftasında faiz oranı yüzde 20,20 iken 25 Şubat haftasında yüzde 17,64 seviyesine düştü. 2.5 puanın üzerinde bir düşüş oldu. TL mevduat faizinde en büyük düşüş de 1 yıla kadar vadeli TL mevduat hesaplarında yaşandı.
TCMB verilerine göre 25 Şubat haftasında bankalarda TL mevduatın büyüklüğü 2 trilyon 332 milyar 338 milyon liraya yükseldi. Toplam mevduat ise 5 trilyon 669 milyar 415 milyon liraya çıktı. Böylece TL mevduatın toplam mevduattaki payı da yüzde 41,1 oldu. 28 Ocak haftasında TL mevduatın toplam mevduat içindeki payı yüzde 37,7 seviyesindeydi.
Bankacılık kaynaklarının verdiği bilgiye göre TL mevduat faizlerinde düşüşün en büyük etkenlerinden biri KKM’ye gösterilen ilgi oldu. Geçen yılın son ayında TL mevduata uygulanan faizler yüzde 25’in üzerine çıkmış bankalarda hem yılsonu bilanço operasyonları hem de TL sıkışıklığının giderilmesi için mevduat yarışı başlamıştı. Ancak yılın son günlerinde devreye alınan KKM hesabıyla TL mevduatlara ilgi arttı ve KKM’nin vade yapısının en az 3 aydan başlaması nedeniyle bankaların daha uzun vadeli mevduata ulaşmalarına imkan sağlandı.
KKM hesaplarında ilk sonuçları mart ayı sonunda göreceğiz. Sisteme 21 Aralık itibariyle ilk girenlerin ve 3 ay vadeyi tercih eden vatandaşların KKM hesaplarında faiz ve kur farkı ödemeleri mart sonu itibariyle gerçekleşecek. KKM’yi ilk devreye alındığında tercih eden vatandaşların vade sonunda nasıl bir yol izleyecekleri ise karmaşık. Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle dolar/TL’de yeniden bir hareketlenme söz konusu. Analistler vatandaşın yine kurda yükseliş öngörüsüyle sistemde kalması muhtemel olsa da yeniden dövize yönelimin de yaşanabileceğini belirtiyor.
Merkez Bankası verilerine göre 25 Şubat haftasında TL bazlı ticari kredilerin faiz oranı bir önceki haftaya göre 7 baz puan azalışla yüzde 20,68’e indi. TL bazlı konut kredi faizleri 9 baz puan azalışla yüzde 17,78; taşıt kredi faizleri 80 baz puan azalışla yüzde 25,76 ve ihtiyaç kredi faizleri 32 baz puan azalışla yüzde 28,92’ye geriledi. Dolar bazlı ticari kredilerin faiz oranı aynı haftada 20 baz puan azalışla yüzde 4,18, Euro bazlı ticari kredilerin faiz oranı 41 baz puan azalışla yüzde 3,17 oldu. Ticari kredilere uygulanan mevduat spreadi (Alım-Satım farkı) TL için yüzde 4,49 olurken Dolar ve Euro için sırasıyla yüzde 3,44 ve yüzde 2,85 olarak hesaplandı. TL ticari kredilerdeki mevduat spreadi dolar ve Euro kredilere uygulanan spreadin yukarısında seyretmeye devam ediyor.
