Cep telefonundaki yüksek vergi ve taksit sınırı alım yapmak isteyen vatandaşların farklı yollara başvurmasına sebep oldu. Özellikle iPhone’un son modelinin 45 bin liraya yakın bir rakamdan satılması bunu daha da tetikledi. Hali hazırda kimi modelde yüzde 100’ü aşan vergi oranı ve taksit sınırı, yolcuların beraberinde getirilen telefon sayısında rekora yol açarken pasaport kaydı için Kuzey Kıbrıs ve Gürcistan gibi ülkelerde adeta iPhone turizmi oluştu.
128 GB’lık iPhone 14 Pro Max, yüzde 96’si vergi olmak üzere 43 bin 999 TL’lik bir fiyat ile Türkiye’de satışa sunuldu. Yaptığımız hesaplamaya göre, aynı cihaz ABD’den alındığında bin 99 dolara (20 bin 426 TL) denk geliyor. Kullanıcının yurt dışından getirdiği cihazı kendi pasaportuna kaydetmesi ile bu fiyata 2 bin 732 TL harç ve 117 TL Özel İletişim Vergisi ekleniyor ve fiyat 23 bin 275 TL’ye çıkıyor. Yani tüketici aynı telefonu yurt dışından alarak 20 bin TL’den fazla kar elde edebiliyor.
Dünya’dan Yener Karadeniz’in haberinde, 2019’da getirilen IMEI kaydı düzenlemesine dikkat çekiliyor. Söz konusu düzenlemeyle başkasının pasaportuna telefon kaydetme dönemi sona ermişti. Ancak kullanıcılar bu düzenlemeyi de kolaylaştırılmış vize prosedürü uygulanan Yunan Adaları ve kimlik kartı ile girilebilen Gürcistan ve Kuzey Kıbrıs gibi ülkelere günübirlik seyahatler ile aşmaya başladı. Bu şekilde fiyata sadece seyahat ücreti eklenmiş oldu. Bir diğer yol ise klonlama. Artık online satış sitelerinin yanı sıra cadde mağazalarında bile pasaport kaydı olmayan yurtdışı telefonlara rastlamak mümkün. Yine Türkiye fiyatının oldukça aşağısında satılan cihazlar 6 ayda bir 300 TL civarı bir ücret ile kullanılabiliyor.
Öte yandan klonlanmış (IMEI numarası değiştirilmiş ya da kopyalanmış) telefon sayısı da tarihi zirveyi gördü. Sektör temsilcilerinden aldığımız bilgiye göre 10 milyona yakın resmi satışa karşın bu yılın tamamında en iyi ihtimalle klonlanmış telefon sayısı 3,9 milyonu, yolcu beraberinin ise 500 bini aşması bekleniyor. Yeni yılda artması beklenen pasaport kayıt ücretin bu rakamı daha da yukarı çekmesinden endişe ediliyor.
